Sprzeczność pomiędzy częścią tekstową a rysunkiem MPZP

16.05.2020 r.

[aktualizacja 21.08.2024 r.]

Obligatoryjnym załącznikiem do uchwały Rady Gminy w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego jest część graficzna przedstawiająca obszar objęty planem miejscowym wraz z symbolami wskazującymi m.in. na przeznaczenie terenów, czy umiejscowienie obiektów istotnych dla obszaru.

Powyższe oznacza, że ustalenia MPZP zawarte w części tekstowej powinny znaleźć swoje odzwierciedlenie w części graficznej MPZP.

Pojawia się zatem pytanie – jak precyzyjne powinno być to przełożenie? A także – co w sytuacji, gdy część graficzna MPZP różni się od jej części tekstowej? O tym w dzisiejszym artykule.

1/ Uchwalenie MPZP – informacje wstępne

Wiemy już, że część graficzna MPZP stanowi obligatoryjny załącznik do uchwały w sprawie uchwalenia MPZP.

Zasada ta wynika z art. 20 ust. 1 zd. 2 u.p.z.p., zgodnie z którym:

,,Część tekstowa planu stanowi treść uchwały, część graficzna oraz wymagane rozstrzygnięcia stanowią załączniki do uchwały’’

Powyższe oznacza, że ustalenia wynikające z MPZP wyprowadza się zarówno z części opisowej, jak i z części graficznej MPZP, a ta musi stanowić integralną część samego MPZP.

Szczegółowe wymogi dotyczące zakresu i niezbędnych elementów MPZP zawiera rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 26 sierpnia 2003 r. [1]

Na podstawie rozporządzenia możemy wyprowadzić następujące zasady sporządzania rysunku MPZP:

• projekt rysunku planu miejscowego sporządza się w formie rysunku na kopii mapy zawierającej obszar objęty projektem planu miejscowego wraz z jego niezbędnym otoczeniem;
• projekt rysunku planu miejscowego powinien zawierać m.in.: linie rozgraniczające tereny o różnym przeznaczeniu oraz ich oznaczenia, linie zabudowy oraz oznaczenia elementów zagospodarowania przestrzennego terenu, granice i oznaczenia obiektów i terenów chronionych oraz w razie potrzeby – oznaczenia elementów informacyjnych, niebędących ustaleniami projektu planu miejscowego.
• projekt rysunku planu miejscowego powinien być sporządzony w czytelnej technice graficznej zapewniającej możliwość wyłożenia go do publicznego wglądu, sporządzania jego kopii, a także ogłoszenia w dzienniku urzędowym województwa.

Dodatkowo rozporządzenie zawiera załącznik określający podstawowe barwne oznaczenia graficzne i literowe dotyczące przeznaczenia terenów, które należy stosować na projekcie rysunku planu miejscowego.

Powyższe zasady pozwalają zatem – mimo odrębności wynikających z charakterystyki terenu, czy danej gminy – ujednolicić część graficzną planu miejscowego.
 

2/ Integralność części tekstowej i graficznej MPZP

Zgodnie z § 8 ust. 2 ww. rozporządzenia:

,,Na projekcie rysunku planu miejscowego stosuje się nazewnictwo i oznaczenia umożliwiające jednoznaczne powiązanie projektu rysunku planu miejscowego z projektem tekstu planu miejscowego. Do projektu rysunku planu miejscowego dołącza się objaśnienia wszystkich użytych oznaczeń’’

Można zatem postawić wniosek, że część graficzna planu miejscowego jest uszczegółowieniem części tekstowej i ustalenia planu muszą być odczytywane łącznie – z uwzględnieniem zarówno części graficznej, jak i tekstowej.

W praktyce oznacza to, że zasady zagospodarowania terenu ustalone w części tekstowej MPZP można następnie odnieść do konkretnej nieruchomości poprzez umiejscowienie oznaczeń i symboli (przyporządkowanych do tych zasad) na rysunku planu.

Przykład:

Plan miejscowy w części tekstowej wprowadza szczegółowe zasady dotyczące ochrony konserwatorskiej budynków wpisanych do gminnej ewidencji zabytków.

Określając zbiór budynków, do których zasady będą miały zastosowanie przyporządkowuje im oznaczenia np. od E1- E100.

Następnie powyższe symbole zostają umieszczone na rysunku w obrębie budynków wpisanych do gminnej ewidencji zabytków i znajdujących się na obszarze planu.

To pozwala szybko zidentyfikować na obszarze budynek wpisany do ewidencji oraz objęty zasadami ustalonymi w części tekstowej MPZP.

Graficzny przykład poniżej:

1) Część tekstowa MPZP

2) Część rysunkowa MPZP

Co w sytuacji, gdyby część tekstowa wprowadzała oznaczenia E1- E100, a następnie część graficzna zawierałaby oznaczenia F1-F00, które nie zostały wprowadzone do części tekstowej?

3/ Sprzeczność pomiędzy częścią tekstową a rysunkiem MPZP – orzecznictwo

Problem sprzeczności pomiędzy częścią tekstową a rysunkiem MPZP stanowił już przedmiot rozważań sądów administracyjnych oraz organów – warto zapoznać się z poniższymi wnioskami:

• ,,Część graficzna planu miejscowego jest uszczegółowieniem części tekstowej i ustalenia planu muszą być odczytywane łącznie – z uwzględnieniem zarówno części graficznej, jak i tekstowej. Z tych względów nie może być rozbieżności pomiędzy częścią tekstową a rysunkiem planu’’[2];
• ,,To część tekstowa planu zagospodarowania przestrzennego zawiera normy prawne. Rysunek planu obowiązuje więc tylko w takim zakresie, w jakim przewiduje to część tekstowa planu’’ [3];
• ,,Rysunek planu, będący integralną częścią uchwały, ma moc wiążącą, ponieważ stanowi wyjaśnienie, uzupełnienie części tekstowej. Z tego względu część graficzna planu nie może pozostawać w sprzeczności z jego częścią tekstową” [4];
• ,,Rysunek planu jako znak graficzny nie może wiązać bezpośrednio, nie spełnia bowiem wymogów normy prawnej z jej klasyczną budową: hipoteza, dyspozycja, sankcja. Rysunek planu obowiązuje w takim zakresie, w jakim tekst planu odsyła do ustaleń planu wyrażonych graficznie na rysunku. Część graficzna planu jest uszczegółowieniem części testowej i ustalenia planu muszą być odczytywane łącznie – z uwzględnieniem zarówno części graficznej, jak i tekstowej. Z tych względów nie może być rozbieżności pomiędzy częścią tekstową planu, a rysunkiem planu” [5].

Cytowane wyżej tezy potwierdzają zasadę integralności części tekstowej oraz graficznej MPZP – pozostaje zatem pytanie jaki skutek dla obowiązywania MPZP ma wewnętrzna sprzeczność tych dwóch części?

4/ Sprzeczność pomiędzy częścią tekstową a rysunkiem MPZP – skutek

W kontekście skutku sprzeczności pomiędzy częścią tekstową a rysunkiem MPZP, warto również powołać się na tezy z orzecznictwa i wskazać, że:

• „Sprzeczność pomiędzy treścią uchwały a jej częścią graficzną narusza zasady sporządzania planu i w konsekwencji powoduje nieważność uchwały w całości lub części” [6];
• „Postanowienia planu należy odczytywać łącznie, uwzględniając zarówno część tekstową, jak i graficzną. Wobec tego nie może być rozbieżności pomiędzy częścią tekstową planu a rysunkiem. Uchybienie to kwalifikować należy jako naruszenie zasad sporządzania planu zagospodarowania przestrzennego, bowiem dotyka problematyki związanej ze sporządzaniem planu, a więc zawartości aktu planistycznego (część tekstowa i graficzna, inne załączniki), zawartych w nim ustaleń, a także standardów dokumentacji planistycznej” [7];
• ,,W świetle powyższego Sąd stwierdził, że omówione przepisy zaskarżonej uchwały naruszają ustawę w zakresie, w jakim regulują przebieg linii zabudowy odmiennie niż uczyniono to w części graficznej uchwały (…) W niniejszej sprawie doszło do istotnego naruszenia zasad sporządzania planu miejscowego. Zaistniałe naruszenie prawa należało wyeliminować poprzez stwierdzenie nieważności zaskarżonej uchwały w zakresie wskazanym w sentencji” [8].

Powyższe tezy z orzecznictwa wskazują, że stwierdzenie przez sądy istnienia sprzeczności pomiędzy częścią tekstową a rysunkiem MPZP skutkowało stwierdzeniem nieważności MPZP w części, w jakiej ww. sprzeczność istniała.

Sądy kwalifikowały takie zdarzenie jako istotne naruszenie zasad sporządzania planu miejscowego.

Podstawę stwierdzenia nieważności MPZP stanowi przepis art. 28 ust.  u.p.z.p., zgodnie z którym:

,,Istotne naruszenie zasad sporządzania studium lub planu miejscowego, istotne naruszenie trybu ich sporządzania, a także naruszenie właściwości organów w tym zakresie, powodują nieważność uchwały rady gminy w całości lub części’’

Należy przy tym pamiętać, że skutek nieważności MPZP może wynikać jedynie z orzeczenia sądu administracyjnego lub rozstrzygnięcia nadzorczego właściwego wojewody.

Oznacza to, że w przypadku, gdy dostrzeżemy taką sprzeczność w MPZP właściwym krokiem będzie zaskarżenie MPZP do sądu administracyjnego – nie możemy zakładać nieważności z mocy prawa bez stosownego orzeczenia w tym przedmiocie.

W zakresie trybu oraz przepisów regulujących zaskarżenie MPZP do sądu administracyjnego – zapraszam do lektury artykułu również dostępnego na blogu.

5/ Podsumowanie

• część graficzna MPZP jest uszczegółowieniem części tekstowej i ustalenia planu muszą być odczytywane łącznie – z uwzględnieniem zarówno części graficznej, jak i tekstowej;
• w praktyce oznacza to, że zasady zagospodarowania terenu ustalone w części tekstowej MPZP można następnie odnieść do konkretnej nieruchomości poprzez umiejscowienie oznaczeń i symboli (przyporządkowanych do tych zasad) na rysunku planu;
• sprzeczność części tekstowej z częścią graficzną MPZP stanowi naruszenie zasad sporządzania planu zagospodarowania przestrzennego, bowiem dotyka problematyki związanej ze sporządzaniem planu, a więc zawartości aktu planistycznego (część tekstowa i graficzna, inne załączniki), zawartych w nim ustaleń, a także standardów dokumentacji planistycznej;
• konsekwencją ww. sprzeczności jest nieważność MPZP w całości lub w części, w jakiej ww. sprzeczność istnieje, którą stwierdza sąd administracyjny (na skutek rozpatrzenia skargi na MPZP) lub właściwy wojewoda (w drodze rozstrzygnięcia nadzorczego).

Poszukujesz więcej informacji na temat specjalizacji kancelarii nieruchomości w Krakowie? Zapraszamy do zapoznania się z naszą ofertą wsparcia w obszarze umowy deweloperskie prawnik.

Znajdziesz mnie też:

[1] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie wymaganego zakresu projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (Dz. U. Nr 164, poz. 1587).

[2] wyrok NSA z dnia 15 marca 2017 r., II OSK 1804/15.

[3] postanowienie NSA z dnia 18 marca 2011 r., II OZ 191/11.

[4] rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Lubelskiego z dnia 10 czerwca 2009 r., NK.II.0911/277/09.

[5] wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 12 kwietnia 2018 r., II SA/Wr 94/18.

[6] rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Lubuskiego z dnia 5 grudnia 2013 r., IB-I.4131.7.2013.

[7] wyrok WSA w Olsztynie z dnia 30 października 2018 r., sygn. akt II SA/Ol 631/18.

[8] wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 12 kwietnia 2018 r., II SA/Wr 94/18.

Zdjęcie nr 1: uchwała nr CXIV/3010/18 Rady Miasta Krakowa z dnia 24 października 2018 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obszaru „Rejon Alei Ignacego Daszyńskiego” – część tekstowa;

Zdjęcie nr 2: uchwała nr CXIV/3010/18 Rady Miasta Krakowa z dnia 24 października 2018 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obszaru „Rejon Alei Ignacego Daszyńskiego” – część graficzna;

Zdjęcie główne: Unsplash