16.04.2020 r.
Nowelizacją specustawy dot. zapobiegania, przeciwdziałania i zwalczania COVID-19 z dnia 31 marca 2020 r. wprowadzono art. 15zzs ust. 1, zgodnie z którym w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID bieg terminów procesowych i sądowych m.in. w postępowaniach sądowych, w tym sądowoadministracyjnych, postępowaniach egzekucyjnych, postępowaniach karnych, postępowaniach administracyjnych, innych postępowaniach prowadzonych na podstawie ustaw – nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu na ten okres.
Z uwagi na szereg wątpliwości, czy skutek zawieszenia / wstrzymania biegu terminów procesowych i sądowych nastąpił z dniem wprowadzenia stanu zagrożenia epidemicznego (14 marca 2020 r.), czy z dniem wejścia w życie ustawy (31 marca 2020 r.) Ministerstwo Sprawiedliwości opublikowało na swojej stronie internetowej komunikat o następującej treści:
,,W związku z licznymi pytaniami i komentarzami, Ministerstwo Sprawiedliwości informuje, że przepisy stanowiące część ,,Tarczy antykryzysowej’’ dotyczące wstrzymania nierozpoczętego i zawieszenia rozpoczętego biegu terminu procesowego nie mają mocy wstecznej.
Prawo nie powinno działać wstecz. Dlatego terminy procesowe wskazane w specustawie, które biegły w dniu wejścia w życie ustawy tj. w dniu 31 marca 2020 r. – ulegają od dnia 31 marca 2020 zawieszeniu. Natomiast te, które miałyby rozpocząć swój bieg po tym terminie, biegu tego nie rozpoczną do czasu odwołania stanu epidemii lub zagrożenia epidemicznego.
Nadawanie mocy wstecznej przepisom dotyczącym biegu terminów procesowych mogłoby spowodować skutki niedające się pogodzić z zasadą demokratycznego państwa prawnego, albowiem w wielu przypadkach mogło już dojść do nieodwracalnych skutków np. wykonania planów podziału sum uzyskanych z egzekucji, eksmisji z lokalu, wpisania podmiotów do rejestru etc.
Jeśli jednak z przyczyn od strony niezawinionych (np. kwarantanny) strona nie dochowała terminu procesowego, może wnosić o jego przywrócenie na podstawie art. 168 Kodeksu postępowania cywilnego. Przepis ten stanowi, że jeżeli strona nie dokonała w terminie czynności procesowej bez swojej winy, sąd na jej wniosek postanowi przywrócenie terminu’’.
Link do informacji: https://www.gov.pl/web/sprawiedliwosc/informacja-w-sprawie-wstrzymania-i-zawieszenia-terminow-procesowych
Warto przy tym zwrócić uwagę na błąd redakcyjny zawarty ww. przepisie, w którym mowa o ,,stanie zagrożenia epidemicznego lub stanie epidemii ogłoszonego z powodu COVID’’ (zamiast COVID-19), co z kolei komentował sędzia Sądu Okręgowego w Krakowie wskazując, że zaniechanie sprostowania tego błędu może prowadzić do prób podważenia wystąpienia skutku zawieszenia terminu, poprzez kwestionowanie skuteczności normy prawnej wynikającej z tego przepisu.
