23.08.2020 r.
Kontynuując opracowanie dotyczące zmian wprowadzonych „dużą” nowelizacją prawa budowlanego wchodzącą w życie 19 września 2020 r. (część I dostępna na blogu), w dzisiejszym artykule przedstawione zostaną zmiany dotyczące:
- istotnego odstąpienia od projektu budowlanego;
- skutku stwierdzenia nieważności decyzji PNB;
- przeniesienia pozwolenia na budowę;
- postanowień rozdziału ,,Rozpoczęcie i prowadzenie robót budowlanych’’.
Zapraszam do lektury.
1/ Istotne odstąpienie od projektu budowlanego
- patrz: art. 36a
Art. 36a ust. 1a wprowadza złagodzenie wymogów związanych z dokonaniem legalnego odstąpienia od projektu budowlanego dotyczącego inwestycji realizowanej na zgłoszenie.
Zmiany zawarte w przedmiotowym przepisie umożliwiają zmianę usytuowania obiektu budowlanego na działce budowlanej, bez konieczności wystąpienia o decyzję zamienną, pod warunkiem że zmiana usytuowania nie wpłynie na obszar oddziaływania terenów sąsiednich oraz będzie zgodna z obowiązującym na danym terenie planem miejscowym, wydaną decyzją o warunkach zabudowy oraz przepisami techniczno-budowlanymi.
Z charakterystycznych parametrów obiektu budowlanego determinujących istotne odstąpienie, określonych w art. 36a ust. 5 pkt 2 prawa budowlanego, wykreślono kubaturę. Zrezygnowano również z parametru, jakim jest powierzchnia zabudowy, w tym zakresie, zgodnie z zamierzeniem ustawodawcy, powinna przede wszystkim występować zgodność z miejscowym planem zagospodarowania terenu lub decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Adekwatne zmiany wprowadzono w art. 59a ust. 2 pkt 2 lit. a pr. bud.
W zakresie katalogu istotnych odstąpień od zatwierdzonego projektu wprowadzono zapis, że zmiana źródła ciepła do ogrzewania lub przygotowywania ciepłej wody użytkowej, ze źródła zasilanego paliwem ciekłym, gazowym, odnawialnym źródłem energii lub z sieci ciepłowniczej, na źródło opalane paliwem stałym będzie uznana za istotne odstąpienie od projektu budowlanego i będzie wymagała zatwierdzenia projektu zamiennego.
Nowelizacją uchylono art. 36a ust. 5a pr. bud., co jest konsekwencją zmian redakcji przepisu, która umożliwiła jednoznaczne określenie, co jest istotnym odstąpieniem od zatwierdzonego projektu, w rezultacie – zrezygnowano z katalogu zmian, które nie stanowią istotnego odstąpienia.
Nowelizacją art. 36 ust. 5b pr. bud. rozstrzygnięto, że nie uznaje się za istotne odstąpienie od: i) projektowanych warunków ochrony przeciwpożarowej, jeżeli odstąpienie zostało uzgodnione pod względem ochrony przeciwpożarowej, ii) wymagań zawartych w pozwoleniu właściwego konserwatora zabytków, jeżeli odstąpienie zostało uzgodnione z właściwym wojewódzkim konserwatorem zabytków, iii) projektowanych warunków higienicznych i zdrowotnych, jeżeli odstąpienie zostało uzgodnione z właściwym państwowym wojewódzkim inspektorem sanitarnym.
W art. 36a ust. 5b pkt 1 pr. bud. jednoznacznie wskazano, że zmiany zagospodarowania działki lub terenu, dotyczące urządzeń budowlanych oraz obiektów małej architektury, nie będą kwalifikowane jako istotne odstąpienie od projektu budowlanego – analogicznie, jak wynikało to z obowiązujących przepisów.
2/ Skutek stwierdzenia nieważności decyzji PNB
- patrz: art. 37, art. 37a i art. 37b
Nowelizacją doprecyzowano art. 37 ust. 2 pr. bud. w zakresie występującego przypadku, gdy stwierdzono nieważność lub uchylono decyzję o pozwoleniu na budowę po tym, jak zakończono budowę. Zakończenie budowy nie wyłącza konieczności wydania decyzji o pozwoleniu na budowę, co wprost wynika z nowelizowanego brzmienia art. 37 ust. 2 pr. bud.
Tym samym, zgodnie z nowelizacją, jeżeli zakończono budowę, ale po tym fakcie stwierdzono nieważność pozwolenia na budowę, organ administracji architektoniczno-budowlanej jest obowiązany rozpatrzyć pierwotny wniosek o pozwolenie na budowę (będący podstawą wydania decyzji, która jednak później została wyeliminowana z obrotu prawnego) i wydać (albo odmówić wydania) pozwolenie na budowę.
Nowelizacja wprowadza również termin, po upływie którego nie będzie możliwe stwierdzenie nieważności decyzji PNB. Zgodnie z art. 37b ust. 1 pr. bud.: ,,Nie stwierdza się nieważności decyzji o pozwoleniu na budowę, jeżeli od dnia jej doręczenia lub ogłoszenia upłynęło 5 lat’’.
3/ Przeniesienie pozwolenia na budowę
- patrz: art. 40
Nowelizacja wprowadza znaczącą zmianę w przepisach dotyczących przeniesienia pozwolenia na budowę oraz praw wynikających ze zgłoszenia.
W procedurze przeniesienia pozwolenia na budowę został dodatkowo uregulowany (w sposób odrębny) przypadek, gdy nowy podmiot nabywa własność nieruchomości objętej pozwoleniem na budowę lub zgłoszeniem od podmiotu, który dotychczas był (zgodnie z pozwoleniem na budowę) inwestorem. W takiej sytuacji uznano, że nie istnieje potrzeba, aby dotychczasowy inwestor wyrażał zgodę na przeniesienie pozwolenia na budowę (,,Zgoda, o której mowa w ust. 1 pkt 2, nie jest wymagana, jeżeli własność nieruchomości lub uprawnienia wynikające z użytkowania wieczystego dotyczącego nieruchomości, objęte decyzją o pozwoleniu na budowę po wydaniu tego pozwolenia przeszły z dotychczasowego inwestora na nowego inwestora wnioskującego o przeniesienie pozwolenia na budowę’’). Ustawodawca przyjął domniemanie, że celem sprzedaży nieruchomości, na której była rozpoczęta budowa, jest nabycie nieruchomości wraz z budową i prawami do jej realizacji.
Zakres regulacji obejmuje również przypadki, w których tytuł prawny do dysponowania nieruchomością wynika z użytkowania wieczystego.
4/ Rozpoczęcie i prowadzenie robót budowlanych
[Zawiadomienie o rozpoczęciu robót]
- patrz: art. 41
Zmiany wprowadzone w ust. 4 są zmianami porządkującymi, wynikającymi ze zmiany zapisu art. 29 ustawy.
W związku z tym, że do wniosku o pozwolenie na budowę lub do zgłoszenia wraz z projektem inwestor dołącza jedynie projekt zagospodarowania działki lub terenu oraz projekt architektoniczno-budowlany, wprowadzony został przepis, zgodnie z którym w zawiadomieniu o rozpoczęciu robót budowlanych inwestor zobowiązany jest złożyć oświadczenie projektanta i projektanta sprawdzającego o sporządzeniu projektu technicznego przed przystąpieniem do robót budowlanych (art. 41 ust. 4a)
W przepisie wykreślono również zwrot sugerujący, że zgłoszenia dokonuje się „na piśmie”. W konsekwencji ww. zmian inwestor będzie mógł w łatwy sposób dokonać zawiadomienia drogą elektroniczną (np. przez platformę ePUAP).
[Obowiązek ustanowienia kierownika budowy i inspektora nadzoru budowlanego]
- patrz: art. 42
Nowe brzmienie art. 42 pr. bud. wprost przesądza, dla jakich robót budowlanych wymagane jest ustanowienie kierownika budowy i inspektora nadzoru budowlanego (tworząc zamknięty katalog przypadków).
Regulacja dotycząca obowiązku ustanowienia inspektora nadzoru inwestorskiego wprowadziła natomiast odesłanie do przypadków wynikających z rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 19 listopada 2001 r. w sprawie rodzajów obiektów budowlanych, przy których realizacji jest wymagane ustanowienie inspektora nadzoru inwestorskiego.
[Zmiany porządkujące]
- patrz: art. 43
Zmiany wprowadzone w art. 43 są zmianami porządkującymi, wynikającymi ze zmiany przepisu art. 29 ustawy. Dodatkowo przepis nakładający obowiązek sporządzenia geodezyjnej inwentaryzacji powykonawczej dla stacji ładowania, o których mowa w art. 29 ust. 1 pkt 25, został ujęty w odrębnym ust. 1a.
[Dziennik budowy]
- patrz: art. 45
Nowelizacja wprowadza zasady dotyczące przypadków, kiedy poszczególne organy wydają (opieczętowują) dziennik budowy. W przepisie wskazano również osoby uprawnione do dokonywania wpisów w dzienniku budowy.
Dodatkowo regulację dot. wysokości opłaty za wydanie dziennika budowy rozszerzono na wydawanie dzienników rozbiórki i montażu (opłata wynosić będzie tyle, ile organ wydał na jego zakup).
Rozporządzenie z dnia 26 czerwca 2002 r. w sprawie dziennika budowy, montażu i rozbiórki, tablicy informacyjnej oraz ogłoszenia zawierającego dane dotyczące bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia zachowuje moc do dnia wejścia w życie nowego rozporządzenia (nie dłużej niż przez 12 miesięcy od dnia wejścia w życie nowelizacji). W nowym rozporządzeniu uregulowany zostanie jedynie sposób prowadzenia dzienników budowy, montażu i rozbiórki, mając na celu zapewnienie przejrzystości oraz chronologii prowadzenia w nim wpisów.
[Obowiązki kierownika budowy / tablica informacyjna]
- patrz: art. 45a – 45c
W nawiązaniu do zmian wprowadzonych w art. 42 doprecyzowano, że kierownik budowy zobowiązany jest potwierdzić w dzienniku budowy otrzymanie od inwestora projektu budowlanego, w tym projektu technicznego.
Dodatkowo w art. 45a wskazano, że to do obowiązków kierownika budowy należy zabezpieczenie terenu budowy lub rozbiórki. Poprzednio regulacja ta znajdowała się w art. 42 ust. 2 pkt 3 pr. bud. Wskazano również, że w przypadku braku obowiązku ustanowienia kierownika budowy powyższy obowiązek spoczywał będzie na inwestorze (art. 45a ust. 2).
Nowy art. 45a określa wprost, w jakich przypadkach konieczne jest umieszczenie tablicy informacyjnej i ogłoszenia, natomiast przepisy art. 45b i art. 45c wskazują, jakie informacje powinny znaleźć się na tablicy informacyjnej budowy i na ogłoszeniu dotyczącym BIOZ oraz na jaki czas powinna ona być zamieszczona. Dotychczas ww. kwestie uregulowane były w rozporządzeniu.
W stosunku do obowiązującego rozporządzenia znacznie uproszczono zakres informacji zamieszczanych na tablicy i w ogłoszeniu, dzięki czemu możliwa była zmiana wymaganej wysokości tekstu umieszczanego na tablicy informacyjnej budowy do 6 cm.
M.in. usunięto obowiązek umieszczania na tablicy adresu inwestora, danych dotyczących wykonawcy robót, inspektora nadzoru inwestorskiego, projektantów, numerów telefonów alarmowych Policji, straży pożarnej, pogotowia, okręgowego inspektora pracy.
5/ Podsumowanie
Najważniejsze informacje, o których należy pamiętać w oparciu o omówione zmiany:
- złagodzenie wymogów związanych z dokonaniem legalnego odstąpienia od projektu budowlanego dotyczącego inwestycji realizowanej na zgłoszenie;
- dopuszczenie zmiany usytuowania obiektu budowlanego na działce budowlanej, bez konieczności wystąpienia o decyzję zamienną, pod warunkiem zachowania wymogów z ustawy;
- wprowadzenie zasady, że nie stwierdza się nieważności decyzji o pozwoleniu na budowę, jeżeli od dnia jej doręczenia lub ogłoszenia upłynęło 5 lat;
- brak konieczności uzyskania zgody na przeniesienie PNB, jeżeli własność nieruchomości / użytkowanie wieczyste nieruchomości (objęte decyzją o pozwoleniu na budowę), po wydaniu tego pozwolenia, przeszły z dotychczasowego inwestora na nowego inwestora wnioskującego o przeniesienie pozwolenia na budowę;
- wprowadzenie zamkniętego katalog przypadków, kiedy istnieje obowiązek ustanowienia kierownika budowy i inspektora nadzoru inwestorskiego;
- nowe zasady dotyczące dziennika budowy oraz danych na tablicy informacyjnej.
